درد همزمان کمر و پا شایعترین درد و شکایت بیماران مبتلا به فتق دیسک یا بیرون زدگی دیسک کمر است. عمدهترین علت درد همزمان کمر و پا، فتق دیسک کمر یا بیرون زدگی دیسک کمر است که در میان عموم مردم با نام دیسک کمر شناخته میشود. درد همزمان کمر و پا ناشی از سیاتیک، سرخوردگی مهره تنگی کانال نخاع و دیسکهای بالاتر از ناحیه کمر است که در نتیجه فشار روی عصبهایی است که از کنار کمر میگذرد و به پا میرسد. کمردرد یکی از دردهای شایع در سنین بزرگسالی، به ویژه در بزرگسالان 30 سال به بالا است و علت عمده مراجعه افراد به کلینیک درد است. در ادامه این مقاله از وبسایت کلینیک درد دکتر مهناز نریمانی، به بررسی علت درد همزمان کمر و پا، درمان درد همزمان کمر و پا و سایر مباحث پیرامون آن خواهیم پرداخت.
علت درد همزمان کمر و پا
عواملی مختلفی در ایجاد درد همزمان کمر و پا دخیل است؛ از جمله سبک زندگی اشتباه، وارد کردن فشار بی از حد به کمر، جا به جا کردن اجسام سنگین به شیوهای اشتباه، تصادف، ضربه به ستون فقرات و غیره. علتهای شایع درد همزمان کمر و پا میتواند به دلایل زیر باشد:
- رگ به رگ شدن کمر
- کشیده شدن کمر
- دیسک کمر
- سیاتیک
- آرتروز
- فیبرومیالژیا
در صورتی که درد همزمان کمر و پا بسیار کم و موقتی باشد، میتوانید با استراحت در خانه و رعایت مسائل مراقبتی، آن را درمان کنید. اما اگر درد همزمان کمر و پا شدید و مکرر باشد، نیاز به تشخیص علت و درمان آن است. در ادامه به علت درد همزمان کمر و پا که زمینهای هستند، اشاره خواهیم کرد.
عفونت ستون فقرات
عفونت ستون فقرات یکی از علت های درد همزمان کمر و پا است که به عصبهای نخاعی آسیب وارد کرده و و باعث ایجاد درد همزمان کمر و پا میشود. برای درمان عفونت ستون فقرات از داروهای آنتیبیوتیک و ضد قارچ استفاده میشود. در شرایط حاد که عفونت ستون فقرات مزمن و خطرناک باشد، جراحی و برداشتن بافت عفونی توصیه میشود. گاهی اوقات عفونت ستون فقرات که علت درد همزمان کمر و پا است، ناشی از سرایت عفونت سایر قسمتهای بدن است.
درد عصب سیاتیک
در صورت فشار آمدن به عصب سیاتیک، درد این عصب رخ میدهد. عصب سیاتیک از پایین کمر شروع شده و تا مچ پا امتداد مییابد. به همین علت، در صورتی که به این عصب فشار وارد شود، درد از کمر شروع شده و تا ناحیه مچ پا منتشر میشود. علت درد عصب سیاتیک آرتریت، فتق دیسک، تنگی کانال نخاع، آسیب دیدگی عصب، تومور، عفونت، شکستگیهای استخوان کمر و غیره است. اما در میان این علتها، شایعترین علت درد عصب سیاتیک بیرون زدگی دیسک و فشار زیاد به ریشه عصب است. درمان سیاتیک با استراحت، استفاده از مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن و نیز حرکتهای کششی به سادگی ممکن است.
دیسک کمر
اگر علت درد همزمان کمر و پا ناشی از دیسک کمر باشد، فرد مبتلا درد را به طور همزمان در کمر و پا احساس میکند. در عارضه دیسک کمر، ستون فقرات دچار آسیب شده و دیسک به بیرون منحرف میشود. از آنجایی که اعصاب نخاعی بسیار حساس هستند، مقدار کمی فتق دیسک و لمس نخاع توسط مایع دیسک میتواند درد بسیار زیادی ایجاد کند و منجر به بروز درد همزمان کمر و پا شود.
فیبرومیالژیا
فیبرومیالژیا عارضهای است که در اثر آن، عضلات کمر و پا سفت میشوند. درد فیبرومیالژیا گاه موقت و گاه مزمن و طولانی مدت است. گاهی علائم این بیماری مشکلات حافظه و تمرکز است که در پی آن عملکرد عادی فرد با مشکل مواجه میشود. بیماری گوارشی و اختلالات خواب نیز از عوارض دیگر بیماری فیبرومیالژیا است. تغییر سبک زندگی و افزودن ورزش به برنامه روزانه میتواند فیبرومیالژیا را درمان کرده و از بروز درد همزمان کمر و پا جلوگیری کند.
آرتروز
آرتروز بیماری التهاب مفاصل است که عمدتا در قسمتهای زیرین ستون فقرات بروز پیدا کرده و ممکن است به پاها سرایت کند. درد همزمان کمر و پا در اثر آرتروز رخ میدهد. این بیماری همراه با علائم دیگری از جمله کاهش تحرک، محدودیت در دامنه حرکات، قرمزی در کمر و پا، مفاصل ملتهب و متورم است.
اسپاسم عضلانی
سفت شدن عضله به صورت غیرارادی و ناخودآگاه را اسپاسم عضلانی مینامند. اسپاسم عضله پیریفورمیس و تاثیر آن بر عصب سیاتیک میتواند منجر به درد همزمان کمر و پا شود. اسپاسم عضلانی اغلب با استراحت و مصرف داروهای شل کننده عضلات بهبود مییابد.
رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات
انجام کارهایی مانند بلند کردن اجسام سنگین، بلند کردن نادرست وسایل، کشیدگی بیش از حد بدن، وارد شدن فشار به عضله و رگ، پیچ خوردگیهای ناگهانی و غیره منجر به درد همزمان کمر و پا میشوند.
درمان درد همزمان کمر و پا
درمان درد همزمان کمر و پا میتواند دامنه حرکاتی فرد را توسعه داده و ناراحتی و درد او را کاهش دهد. درمان درد همزمان کمر و پا در سریعترین زمان ممکن میتواند از پیشرفت بیماریهای زمینهای یا موقت جلوگیری کرده و آن را مداوا کند. برخی از روشهای درمان درد همزمان کمر و پا در خانه قابل انجام هستند. در ادامه به درمان درد همزمان کمر و پا اشاره خواهیم کرد.
استراحت
در صورتی که درد همزمان کمر و پا ناشی از بیماریهای زمینهای مانند آرتروز، فیبرومیالژیا، عفونت ستون فقرات و غیره نباشد، میتوان آن را با استراحت درمان کرد. مشکلات موقت مانند اسپاسم عضلات، رگ به رگ شدن کمر و کشیده شدن کمر با استراحت در خانه بهبود مییابند و فرد میتواند فعالیتهای خود را ادامه دهد.
ورزش
ورزش کردن فواید زیادی دارد که یکی از آنها درمان درد همزمان کمر و پا است. برخی فعالیتهای ورزشی درد همزمان کمر و پا را کاهش داده و در صورت تداوم ورزش میتوانند آن را به طور کامل از بین ببرند.
انجام حرکات کششی
یکی از بهترین راههای درمان درد همزمان کمر و پا انجام حرکات کششی است. این درمان زمانی که فرد به سیاتیک مبتلا است، بهترین نتیجه را میدهد.
ماساژ
ماساژ دادن یک راه درمان درد همزمان کمر و پا است که در صورت ابتلا به اسپاسم عضلانی، بهترین نتیجه را میدهد. ماساژ افزایش گردش خون را به دنبال دارد که در نتیجه آن خون رسانی به کمر و پا تسریع شده و درد این نواحی کاهش پیدا میکند.
داروهای مسکن
اغلب پزشکان و متخصصان درد، اولین درمان درد همزمان کمر و پا را داروهای مسکن میدانند. داروهایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن میتوانند درد همزمان کمر و پا را تسکین دهند. در صورتی که فرد به بیماریهای زمینهای مبتلا باشد، تاثیر داروهای مسکن موقت بوده و نیاز به درمان بیماری است.
کاهش وزن
چنانچه فردی به درد همزمان کمر و پا مبتلا باشد، کاهش وزن میتواند یک راهکار موثر باشد. کاهش وزن در زمانهایی که فرد به دیسک کمر مبتلا است، راهکار اولیه به شمار میرود.
آمپول متوکاربامول
از آمپول متوکاربامول برای کاهش کمردرد استفاده میشود. اگر کمردرد فرد ناشی از انقباض و گرفتگی عضلات باشد، این آمپول بهترین درمان است. مزایای تزریق آمپول متاکاربامول شامل رفع سریع گرفتگیهای عضلانی، تسکین درد و از بین رفتن محدودیت حرکتی هستند. این آمپول در کلینیکهای معتبر درد نظیر کلینیک درد دکتر مهناز نریمانی و توسط متخصص درد تزریق میشود.
آمپول کتورولاک
آمپول کتورولاک مانند متوکاربامول یک شل کننده عضلات است که تاثیر آنی داشته و درد را به سرعت کاهش میدهد. اگر درد همزمان کمر و پا به علت گرفتگی عضلات کمر باشد، آمپول کتورولاک توسط متخصص درد در کلینیکهای معتبر درد نظیر کلینیک درد دکتر مهناز نریمانی، تزریق میشود. این آمپول التهاب، درد، قرمزی و تب ناشی از التهاب را کاهش میدهد. همچنین کتورولاک یک ضد درد قوی با تاثیر فوری است.
آمپول پیروکسیکام
داروی پیروکسیکام به اشکال مختلفی از جمله خوراکی، رکتال و تزریق عضلانی در دسترس است. چنانچه فرد مبتلا به درد همزمان کمر و پا به التهاب و درد حاد عضلانی مبتلا باشد، میتوان از تزریق آمپول پیروکسیکام جهت درمان درد همزمان کمر و پا استفاده کرد.
آمپول دگزامتازون
دگزامتازون کورتیکواستروئید بسیار موثر در درمان درد همزمان کمر و پا است که التهاب را کاهش میدهد. چنانچه درد همزمان کمر و پا ناشی از آرتروز باشد، تزریق آمپول دگزامتازون توسط متخصص درد یک راهکار عالی است.
سخن پایانی
درد همزمان کمر و پا اغلب ناشی از موارد جزئی مانند اسپاسم عضلات، کشیدگی کمر و رگ به رگ شدن کمر است. سیاتیک، دیسک کمر و بیماریهای زمینهای دیگر منجر به ایجاد این درد میشوند و باید به طور صحیح تشخیص داده و درمان شوند. درمان درد همزمان کمر و پا به علت آن بستگی دارد و شامل داروهای مسکن، انجام ورزش و حرکات کششی، کاهش وزن و غیره میشود. در صورت بروز و کاهش این درد میتوان به کلینیکهای درد نظیر کلینیک درد دکتر نریمانی مراجعه کرد.
دکتر نریمانی