آرتروز عارضه ای که امروزه میلیون ها انسان در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داده است زمانی اتفاق می افتد که غضروف های محافظ که از بخش های انتهایی استخوان ها محافظت می کنند، به مرور زمان دچار فرسایش شوند.
اگر چه آرتروز ممکن است هر مفصل در هر نقطه ای از بدن را تحت تاثیر قرار دهد اما وقوع این عارضه در مفاصل دست ها ، زانوها ، لگن و ستون فقرات رایج تر است.
با مراجعه به بهترین متخصص درد تهران ، دکتر مهناز نریمانی ، می توان علائم نمود یافته از این بیماری را کنترل کرد ؛ اما آسیب وارد شده به مفصل غیر قابل بازگشت است مگر با انجام جراحی تعویض مفصل.
درمان آرتروز
به دلیل اینکه سن عامل اصلی برای ابتلا به آرتروز های زانو از امکان دارد بعضی اوقات جوانان دچار ابتلا به این بیماری شوند در وضعیت از افراد این مشکلات می تواند جنبه ارثی داشته باشد.
اما برای سایر افراد آرتروز زانو می تواند در نتیجه آسیب یا عفونت و یا حتی اضافه وزن به وجود بیاید.
متخصصین با بهره گیری از رویکردهای پلکانی به بیماران که به آرتروز زانو و مختل شدن برای درمان قطعی درد و خشکی مفاصل ناشی از این مشکل کمک می‌کند.
متخصصین بعد از معاینات دقیق بیمار تشخیص می‌دهند که این چه نوع ارتروزی است و به چه راهکارهایی برای بهبود آن در دست است.
معمولا از روش های ساده تا وجوده هستند روش های ساده مثل ورزش درمانی و فیزیوتراپی های تخصصی به کمک دستگاه های پیشرفته از جمله لیزرتراپی درد را درمان می کند.
در صورت لزوم می توان از روش های پیشرفته ترین مثل دارودرمانی انواع تزریق ها از جمله ازن تراپی تزریق ژل و پی آر پی استفاده کرد.
به صورت کلی برای کاهش اثرات و آرتروز و فشارهای روی مفاصل می توان از زانو بند و همچنین کفی های طبی که با قالب گیری و اسکن ساخته شده استفاده نمود.
ارتروز به معنای یعنی التهاب مفاصل است و در اثر دلایل مختلفی به وجود می آید انواع شایع ان ها عبارت هستند از روماتیسم و آرتروز
آرتروز مفاصل یکی از مشکلات بسیار شایع است که در میانسالی معمولا آغاز میشود و در ۶۰ سالگی شدت پیدا می کند و خود را به صورت آشکار نشان می‌دهد از دلایل اصلی خشکی زانو می توان به آرتروز رسید.
در ادامه قصد داریم در رابطه با این مسائل بیشتر توضیح دهیم پس با ما همراه باشید.
آرتروز زانو چیست؟
استئو آرتریت ها که به عنوان آرتروز های فرسایشی شناخته می شود از دلایل هست که برای شرایطی که در آن فضای مانند دیگر در میان غضروف ها وجود دارد را دچار فرسایش می کند.
زمانی که این شرایط اتفاق می افتد استخوان های مفاصل به یکدیگر ساییده می شوند و کمتر امکان جذب و شکل های وارد شده در غضروف ها ایجاد می شود.
نتیجه حاصل از این روش می تواند علل درد زانو باشد و منجر به کاهش دامنه حرکت شدن و گاهی اوقات شکل استخوان اضافی بر محل و همچنین صدا دادن زانو همراه است
علائم آرتروز
نشانه آرتروز اغلب به آرامی خود را نشان می‌دهند و با گذشت زمان تجدید خواهند شد نشانه ها و علائم آرتروز زانو شامل مواردی مثل درد در مفاصل است که در طول حرکت یا پس از آن درد پیدا می شود.
حساسیت لمس کردن منزل امکان دارد در زمان وارد شدن فشار دچار درد و ناراحتی شود سخت و سفت شدن مفاصل به گونه‌ای که صدای تق تق زانو می دهد که شما زمانی از خواب بیدار می‌شوید یا برای یک مدت طولانی باید بی حرکت به ایستید.
از دست دادن قابلیت انعطاف پذیری به گونه ای است که شما توانایی حرکت دادن مفاصل را ندارید.
احساس سایش شما ممکن است حتی زانو یا احساس سایش در مفاصل را حذف کنید تشکیل استخوان اضافی که شبیه یک توده سخت است و می تواند در اطراف مفاصل آسیب دیده ایجاد شود.
علت آرتروز زانو
رایج ترین دلیل برای آرتروز زانو بالا رفتن سن است. تقریباهمه افراد به صورت تدریجی و با گذر زمان تا حدودی به این سادگی‌ها مبتلا میشوند.
هر حال عواملی می توانند بر روی این آرتروز ها تاثیر گذار باشد و مهمترین عوامل شامل اضافه وزن است که با افزایش وزن فشار های وارد شده بر مفاصل بیشتر میشود.
در این حالت هر کیلو وزن اضافه می تواند سه تا چهار کیلو وزن بیشتر به زانوها وارد نماید از دیگر دلایل است.
این موضوع می‌تواند به دلیل مشکلات ارثی هم به وجود بیاید.
جنسیت هم در این مشکل و تاثیرگذار است خانم ها در سن ۵۵ سال و بالاتر از آن به احتمال بیشتری نسبت به آقایان برای مبتلا نشدن به آرتروز دارند آسیب های تکراری ناشی از وارد شدن فشار به مفاصل این آسیب ها معمولا در نتیجه نوع شغلی که به فرد به عنوان دارد ایجاد میشود.
افرادی که مشاغل خاصی دارند و فشار بر روی زانوهای شان بی شتر است.
مثل کسانی که مدام از خواب بلند سنگین بلند می کنند یا در حال چمباتمه زدن هستند و بیشتر در معرض مشکلات آرتروز قرار می گیرند در این حالت دلیل ایجاد مشکل وارد شدن فشار به مفاصل به دلیل شغل خاص این افراد است.
انجام فعالیت های ورزشی مثل تنیس دو ماراتون فوتبال در این موضوع به معنای این است که فرد باید مراقبت های بیشتری برای اجتناب از وارد شدن فشار برای مفاصل داشته باشد به همین دلیل باید یک سری روش های خاصی را در پی بگیرد.
فعالیت های بدنی منظم و آرام می تواند باعث تقویت مفاصل شود و ریسک ابتلا به آرتروز را کم کند در حقیقت ضعیف شدن عضلات اطراف زانو می‌تواند باعث مبتلا شدن فرد به آرتروز زانو شود.
افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید که دومین نوع شایع آرتروز ها هستند احتمال بیشتر به ارتروز زانو هم مبتلا می شود علاوه بر این افرادی که دچار مشکلات متابولیکی می باشند.
یعنی افزایش غیر طبیعی آهن خون یا افزایش غیر طبیعی هورمون رشد در آنها دیده میشود بیشتر در خطر مبتلا شدن به آرتروز قرار می گیرند.
تشخیص آرتروز
عکسبرداری یا رادیولوژی از راههای تشخیص آرتروز هستند وضعیت استخوان ها با استفاده از تصویربرداری های رادیولوژی مشخص نمی شود.
اما این امکان را می‌دهد که غضروف هایی که از بین رفته شدند و یا تنگ شدن فضای بین استخوان ها را به تصویر می‌کشد.
علاوه بر این عکسبرداری های رادیولوژی با ایجاد استخوان های اضافه در اطراف یک مفصل می توان کار استخوان را تشخیص دهد به این ترتیب بعضی از افراد با استفاده از عکسبرداری های رادیولوژی به ان پی می برند.
از دیگر تشخیص هایی که برای آرتروز کارساز است عکسبرداری ام آر آی می باشد در ام آی با استفاده از امواج مغناطیسی و رادیویی عکس های دقیق از بافت نرم و غضروف استخوان گرفته میشود.
اما معمولاً برای تشخیص آرتروز لازم نیست اما می تواند اطلاعاتی را در صورت بیشتر بودن شرایط در اختیار پزشک قرار بدهد.
این بیماری به طور کلی به دو گروه تقسیم بندی می شود :
آرتروز اولیه : نوع اولیه این بیماری عموماً انگشتان دست ، ستون فقرات ، لگن و پهلو ، زانو و شست پا را تحت تاثیر قرار می دهد.
آرتروز ثانویه : به سبب وجود مشکل دیگر در مفاصل مثل ضربه یا آسیب دیدگی مکرر آن یا بیماری هایی مثل روماتیسم ، عفونت یا عوامل ژنتیکی ، نمود پیدا می کند.
علائم بیماری
این بیماری از جمله عارضه هایی است که به صورت تدریجی بروز می یابد و هر چه زمان می گذرد وخیم تر می شود. هر چه بیماری حادتر شود ، نشانه های آن نیز نمایان تر می شوند. علائم بیماری آرتروز عبارتند از :
درد : مفصل ساییده شده در هنگام حرکت موجب بروز درد می شود.
سفت شدن و کاهش انعطاف مفصل : کم شدن انعطاف پذیری مفصل زمانی که فرد درحال جنب و جوش است یا برای مدتی بدون حرکت باقی می ماند به میزان بیشتری احساس می شود. به همین سبب دامنه حرکتی عضو آسیب دیده نیز محدود می گردد.
نازک و حساس شدن مفصل : به خاطر ساییده شدن مفصل ، ناحیه آسیب دیده به لمس و حتی یک فشار جزئی حساس می شود.
صدا دادن مفصل : موقعی که در حال انجام کاری هستید ممکن است متوجه صدایی در نواحی استخوان و مفصل آسیب دیده شوید که می تواند با یک حس ناخوشایند همراه باشد.
ورم : ورم به سبب التهاب بافت نرم و صاف اطراف مفصل نمود پیدا می کند.
علت وقوع بیماری آرتروز چیست ؟
علت وقوع آرتروز اولیه ، عوامل زمینه ای هستند و تنها به سبب فرسایش مفصل نمود پیدا نمی کند ؛ بلکه عوامل دیگری نیز در وقوع این امر دخیل هستند.
برخی از این عوامل زمینه ای را می توان مدیریت کرد اما برخی دیگر مثل بالا رفتن سن غیر قابل کنترل هستند.
افزایش سن یکی از علت های بیماری می باشد. ولی به این معنا نیست که تمامی افراد وقتی پا به سن می گذارند لزوماً به این عارضه دچار می شوند.
یکی دیگر از علت های وقوع این بیماری هم در نوع اولیه و هم ثانویه آن ، عوامل ارثی و ژنتیکی هستند.
چه عواملی احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند ؟
وجود برخی از عوامل باعث می شوند که شماری از افراد در قیاس با افراد دیگر به میزان بیشتری در خطر این بیماری باشند. ریسک فاکتورها عبارتند از :
- بالا رفتن سن : هر چه سن بالاتر می روند مکانیسم بدن در ترمیم و حفظ سلامت اندام های مختلف بدن نیز ضعیف تر می شود.
- جنسیت : هر چند به طور دقیق هنوز دلیل این امر مشخص نشده است اما زنان به میزان بیشتری به آرتروز مبتلا می شوند.
- چاقی : داشتن اضافه وزن به چند طریق موجب وقوع این بیماری می شود و هر چه نسبت به حالت طبیعی وزن بیشتری داشته باشید ، ریسک وقوع آرتروز هم بیشتر می شود. بالا رفتن بیش از حد وزن باعث وارد شدن فشار زیاد بر روی مفاصل پهلو و لگن و زانو می شود. همچنین بافت های چربی ، نوعی از پروتئین ها را تولید می کنند که برای مفاصل مضر هستند و باعث آسیب دیدن آن ها می شوند.
- آسیب دیدن مفصل ها : صدمه دیدن مفصل ها به هنگام ورزش یا تصادف نیز خطر این بیماری را برای فرد بیشتر می کند. حتی اگر ضربه چندین سال پیش وارد شده و الان به نظر بهبود یافته باشد.
- فشار مکرر و مداوم بر روی مفاصل : اگر شغل شما یا رشته ورزشی تان به گونه ای است که باعث می شود مفاصل مدام تحت فشار قرار بگیرند ، باید بدانید که در قیاس با افراد دیگر ریسک این بیماری برای شما بالاتر است.
- ژنتیک : کسانی هستند که به خاطر ژنتیک شان مستعد ابتلا به عارضه مذکور هستند.
- دفورمیتی استخوان ها : برخی افراد با وجود ناهنجاری هایی در فرم مفاصل و غضروف های تکامل نیافته بدنیا می آیند که همین مسئله باعث میشود بیماری آرتروز آن ها را تهدید کند.
- بیماری های متابولیک : مبتلایان به دیابت و کسانی که بدن شان بیش از حد حاوی آهن می باشند نیز مستعد این بیماری هستند.
انواع آرتروز
منظور از انواع آرتروز ، عضوهایی هستند که عموماً درگیر این بیماری می شوند که عبارتند از :
- لگن
- پا و مچ پا
- زانو
- دست
- ستون فقرات
درمان
در ابتدای مقاله نیز به این مسئله اشاره کردیم که فرسایش مفاصل و آسیب های ناشی از بیماری آرتروز غیرقابل بازگشت هستند اما با مراجعه به بهترین متخصص دردتهران ،ایشان با اتخاذ یکسری از راهکارهای درمانی می تواند به کاهش درد و کنترل بیماری کمک کند :
-
دارو درمانی :
مصرف نوعی از داروها که توسط پزشک تجویز می شوند ، به تسکین علائم بیماری و دردهای اولیه کمک می کنند؛ مثل :
استامینوفن که نوعی داروی مسکن است و کسانی که درگیر درد خفیف تا ملایمی هستند با استفاده از این دارو می توانند درد را کنترل کنند.
لازم به ذکر است مصرف داروهای مسکن حتما باید زیر نظر دکتر و طبق تجویز ایشان باشد؛ زیرا استفاده بیش از حد و غیر اصولی باعث آسیب دیدن کبد می شود.
داروهای غیر استروئیدی هم که به رقیق شدن خون کمک می کنند ، مسکن درد بیماری آرتروز هستند. این دارو ها نیز مطابق دستور باید مورد استفاده قرار بگیرند.
-
فیزیوتراپی :
پزشک با آموزش برخی از تمرینات و حرکات ورزشی که جنبه درمانی دارند ، به تقویت عضلات اطراف مفصل کمک می کنند ، انعطاف پذیری را بالا می برند و کاهش درد را منجر میشوند. این تمرینات باید در فواصل زمانی معین طی چند جلسه انجام شوند تا نتیجه گیری مطلوب حاصل گردد.
-
درمان های جراحی
اگر راهکارهای درمانی محافظه کارانه تاثیر چندانی در کنترل بیماری نداشته باشند ، با صلاحدید بهترین متخصص درد در تهران روندهای جراحی برای درمان آرتروز اتخاذ می گردند :
تزریق کورتون : تزریق کردن داروی کورتون به داخل مفصل برای مدتی درد را تسکین می دهد. برای انجام این پروسه ، پزشک اطراف مفصل را بی حس نموده ، سپس سوزن را به فضای میان مفصل وارد کرده و داروی کورتون را تزریق می کند. البته تعداد واحدهای تزریق کورتون در سال محدود است.
تزریق پی آر پی : از آنجایی که ماده تزریقی در پروسه پی آر پی از بدن خود فرد گرفته می شود ، انتظار می رود که تاثیر گذاری مطلوبی در جهت ترمیم و کاهش درد و داشته باشد.
تزریق ژل یا داروی روان کننده : تزریق ماده ای مثل هیالورونیک اسید که در بافت طبیعی مفاصل هم یافت می شود ، باعث شده که از سفتی غضروف کاسته و مفاصل بر روی هم بلغزند. بدین ترتیب دردی که هنگام حرکت نمود پیدا می کرد ، کاهش می یابد.
