12 عصب جمجمهای در بدن وجود دارد که همه از مغز منشا میگیرند. آنها به صورت جفت ساخته شدهاند و نواحی مختلف بدن و اندامها را به مغز متصل میکنند. اعصاب جمجمهای میتوانند دو نوع اطلاعات را منتقل کنند: 1) اطلاعات حسی و 2) اطلاعات حرکتی. اطلاعات حسی شامل جزئیات مربوط به بوها، مناظر، مزهها، لمس و صداها است. اطلاعات حرکتی به سیگنالهایی اشاره دارد که بر حرکت یا فعالیت عضلات و غدد تاثیر میگذارد که در این بخش اهمیت درمان دردهای عصب سه قلو بسیار زیاد می شود.
عصب سه قلو یکی از اعصاب جمجمهای است که دارای عملکرد حسی و حرکتی است. اعصاب جمجمهای با استفاده از اعداد رومی بر اساس مکانشان طبقهبندی میشوند. عصب سه قلو عصب جمجمهای V نیز نامیده میشود. بیماری درد عصب سه قلو که با نام نورالژی تریژمینال شناخته میشود، یک بیماری مزمن است که بر عصب سه قلو تاثیر میگذارد؛ به طوری که هر حرکت کوچک و کوتاه روی صورت منجر به درد زیادی در فرد مبتلا میشود. هدف این مقاله از وبسایت کلینیک درد دکتر نریمانی، بررسی راه های درمان دردهای عصب سه قلو است. همچنین در سایت دکتر نریمانی به پی ار پی شانه هم پرداخته ایم.
درد عصب سه قلو چگونه است؟
درد عصب سه قلو به صورت ناگهانی شروع میشود و شدت و کیفیت آن یکسان است. بدین معنا که فرد مبتلا طی هر حمله و درد، دقیقا علائم و درد مشابه دفعه پیش را تجربه میکند. درد عصب سه قلو به طور معمول یک نیمه صورت را درگیر میکند. نواحی که بیشتر تحت تاثیر این درد هستند قسمتهای تحتانی صورت و فک هستند. اما گاهی اوقات درد عصب سه قلو روی نواحی دیگر شامل ناحیه اطراف بینی و بالای چشم هم اثر میگذارد. درد عصب سه قلو به طور عمده هر فرد در هر سنی را درگیر میکند؛ اما به طور میانگین شیوع آن در بین افراد بالای 50 سال و نیز بانوان بیشتر است. در ادامه به بررسی بیشتر از درد عصب سه قلو می پردازیم.
- یکی از بیماریهایی که امروز بسیار رواج پیدا کرده است و زندگی افراد را دچار اختلال می کند بیماری عصب سه قلو است این بیماری به صورت دردهای مزمن است که بر عصب دو تاثیر زیادی می گذارد از سیگنال های حسی به مغز می رساند که ممکن است درد زیادی را به عصب های سه قلو فشار آورد.
- این درد به گونه ای است که اگر فرد کار های معمولی را انجام دهد احساس درد شدید می کند. آرایش کردن یا حتی مسواک زدن می تواند درد بسیار زیادی را برای فرد به همراه داشته باشد.
- اگر نورالژی تحریک پیدا کند می تواند درد ها طولانی تر شود و فرد از انجام کارهای روزانه از جا می ماند دردهای عصبی معمولا درد های بسیار شدیدی هستند و پزشکان مجبورند که به بلاک یا انسداد یکی از عصب ها پردازنده از عصب های چشمی ناحیه آرواره های بالا ناحیه آرواره ای پایین ساخته شده اند.
- عصب های سه قلو یکی از ۱۲ جفت عصبی به حساب میآید که به مغز متصل هستند و کار آن ها انتقال حس لامسه است که همه آن ها انتقال تکانه های عصبی به مغز و سایر نقاط بدن را بر عهده دارد.
- شاخه ی چشم که در قسمت صورت در قسمت پیشانی فرد قرار دارد شاخه آرواره ای که شامل سوراخ های بینی گونهها و علاوه بالایی هستند.
- شاخه آواره ای که در قسمت پایین صورت و قسمت پایین قرار دارد اگر هر یک از این عصب ها اسیب ببیند مشکلات زیادی را برای فرد به دنبال دارد و میتواند زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد و بر به راحتی نتوانند کارهای روزانه اش را انجام دهد.
علت درد عصب سه قلو چیست؟
هنوز علت دقیقی برای درد عصب سه قلو کشف نشده است. اما بسیاری از متخصصان بر این باورند که این درد بر اثر تحت فشار قرار گرفتن عصب تری ژمینال رخ میدهد. این فشار معمولا روی قسمتی از عصب اعمال میشود که نزدیک مغز قرار دارد. علت درد عصب سه قلو توسط یک شریان یا ورید سالم بوجود میآید. علتهای دیگری که برای درد عصب سه قلو پیشبینی کردهاند شامل موارد زیر میشود.
- بیماریهای خود ایمنی نظیر ام اس
- تومورهای مغزی
- کیستهای مغزی
- سکته مغزی
- آسیب به صورت در اقدامات و جراحیهای پزشکی و دندانپزشکی
در این بیماری عصب صورت مختل میشود و دیگر مسئله بین رگ خونی و عصب های ساپورت وجود ندارد نورولوژی ممکن است در اثر بالا رفتن سن به وجود میآید و از به وجود آمدن چند اختلال مشابه رخ دهد پوشش محافظتی در اطراف عصب ها ساخته می شود که اگر آن آسیب ببیند باعث ایجاد درد فراوان می شود ممکن است ناهنجاریهای زیادی را فرد احساس کند که مغز محل هایی که ممکن است منجر به عصب سه قلو شود عبارت اند از:
لمس صورت غذا خوردن مسواک زدن آرایش کردن صحبت کردن نوشیدن خندیدن گریه کردن شستن صورت وزش باد هر کدام از این علائم اگر رخ دهد ممکن است نواحی را تحت تاثیر قرار دهد و درد زیادی را احساس کند.
معرفی انواع نورالژی عصب سه قلو
همانطور که گفته شد ناشی از احساس قسمت های مختلفی تقسیم شده است و دو نوع اصلی دارد نوعی که معمولی و نوع ۲ غیر معمولی دارد. درد شدید و پراکنده را فرد تجربه کند و ممکن است دو تا سه ثانیه طول بکشد و ممکن است بعد از چند ساعت هیچگونه دردی را احساس نکند در تاریخ غیر معمول که نوع ۲ هستند در تایپ بسیار گسترده هستند که شدت آنها بسیار زیاد است.
بررسی علائم دردهای عصب سه قلو
پیش از درمان دردهای عصب سه قلو باید به علائم آن بپردازیم. ممکن است بعضی افراد علائم مختلفی را احساس کند درد شدید تیرکشنده همانند شوک الکتریکی این درد ها شامل جویدن مسواک زدن صحبت کردن است. حملات میتواند هفته ها و ماه ها و روزها امکان پذیر باشد سوزش دائمی یا در خارج وجود داشته باشد اطراف چشم احساس گزگز کند قسمت های گونه در فراوانی را حس کند.
لثه ها دچار خون مردگی های شدیدی شوند و چشم و پیشانی مشکلات زیادی را به همراه داشته باشند تا در یک طرف صورت و در دو طرف صورت رخ می دهد تا به صورت گسترده تر ایجاد میشود و ممکن است درد شدیدتری را بر داشته باشد. در صورت تجربه بهتر است به پزشک مراجعه کنید و خود به خود به درمان این بیماری ها نپردارزید.
تشخیص دردهای اعصاب سه قلو
روش های مختلف برای تشخیص این بیماری و درمان دردهای عصب سه قلو وجود دارد اما رایج ترین روش هایی که پزشکان به درمان این بیماری ها می پردازند میتوان به نوع درد محل درد محرکهای در اشاره کرد معاینه عصبی است. دیگر روش هایی که به صورت دقیق محل را تشخیص می دهد و تعیین می کند که کدام قسمت درد را احساس میکند. همچنین انجام آزمایش های مختلفی مثل آزمایش رفلکس می تواند به متخصصین کمک را کند که علائم بیماری در چه وضعی است و پزشک با توجه به علائم به درمان بسیاری از بیماری ها بپردازد درمان های مختلف وجود دارد. افراد با توجه به نیاز شما می تواند با توجه به نوع درد شانه درمان بسیاری از بیماری ها می پردازد دستور برداری تشدید مغناطیسی یکی از روش هایی که در ناحیه مختلفی انجام می دهد.
بررسی انواع درمان دردهای عصب سه قلو
درمان دردهای عصب سه قلو بسته به ناحیه تحت درد میتواند متفاوت باشد؛ اما معمولا پزشک متخصص درمان دردهای عصب سه قلو را با دارو شروع میکند. بیمار در صورت مصرف به موقع و منظم دارو، دیگر نیازی به سایر درمانها نخواهد داشت. در برخی از موارد که درد مزمن رخ داده و عصب سه قلو تحت فشار شدید است، ممکن است داروها جوابگو نباشند. در این صورت تشخیص پزشک بر تزریق یا جراحی است. در ادامه به انواع درمان دردهای عصب سه قلو اشاره خواهیم کرد.
اولین نوع درمان دردهای عصب سه قلو | ضد اسپاسمها
داروهای شلکننده عضلات مانند باکلوفن میتوانند به بهبود و درمان دردهای عصب سه قلو کمک کنند. در برخی موارد نیاز است تا بیمار همراه با داروهای باکلوفن از کاربامازپین نیز استفاده کند.
دومین نوع درمان دردهای عصب سه قلو | ضد تشنجها
پزشکان معمولا در درجه اول برای درمان دردهای عصب سه قلو، کاربامازپین را تجویز میکنند.
سومین نوع درمان دردهای عصب سه قلو | تزریق بوتاکس
تزریق بوتاکس نتایج اثربخشی در درمان دردهای عصب سه قلو نشان داده است. البته این درمان در صورتی تجویز میشود که فرد مبتلا تحت درمان دارویی نباشد.
چهارمین نوع درمان دردهای عصب سه قلو | عمل جراحی
عمل جراحی به منظور درمان دردهای عصب سه قلو شامل رفع فشار عروق ریز، جراحی مغز با امواج رادیویی استریوتاکتیک و ریزوتومی میشود. تشخیص عمل جراحی عصب سه قلو به عهده پزشک متخصص مغز و اعصاب است. هر یک از این عملهای درمان دردهای عصب سه قلو بر آسیب رساندن به عصب سه قلو، از بین بردن فیبرهای عصبی و آسیب به سیگنالهای درد متمرکز هستند.
پنجمین نوع درمان دردهای عصب سه قلو | مدیریت درد
چنانچه بیمار مایل به انجام عمل جراحی عصب سه قلو نباشد، متخصصان درد میتوانند در مدیریت درد اقدامات لازم و کافی را انجام دهند.
درمانهای پزشکی برای دردهای عصب سه قلو
- درمان دردهای عصب سه قلو به صورت مختلف وجود دارد که به درمان عصب های سه قلو کمک میکند این درمان ها ممکن است که کدام عارضه به همراه نداشته باشد ولی بهتره با توجه به درمان پزشکی نسبت به درمان عصب سه قلو اقدام کنید.
- داروها و درمان های مختلف برای کم کردن درد و مسدود کردن سیگنال ها می شود.
- داروهای ضد تشنج که معمولا داروهایی هستند که برای کم کردن درد و انسداد آنها صورت میگیرد این داروها عبارتند از فنی توئین ها و سایر داروها در صورتی که فرد هنگام درد هست ترسناک دارد.
- پزشک معمولاً داروهای ضد تشنج را برای درمان برای تجویز میکند داروهای ضد اسپاسم داروهای شل کننده هستند که عوارض جانبی که دارد شامل حالت تهوع خواب آلودگی است.
- از جمله دیگر روش هایی که با استفاده از دارو ممکن است تزریق بوتاکس بوتاکس درمان دارویی نیست و به کم کردن درد عصب در آن ناحیه می پردازد روش دیگری که به بسیاری از بیماریها کمک میکند انسداد عصب به منظور از بین بردن درد است.
- با استفاده از یک سوزن نازک منتقل می شود این انسداد عصبی کمک فراوانی به افراد می کند.
- انسداد از سریع انسداد هایی هستند که دارویی را به منظور کم کردن درد در قسمتی از بدن اعمال میکنند این انسداد معمولاً ۳۰ دقیقه بعد را کم میکند روش دیگری کمک زیادی به از بین بردن درد ها می کند.
- این جراحی انواع و اقسام مختلفی دارد بستگی به نوع درد و نظر پزشک جراحی صورت می گیرد.
- جراحی مغز با امواج رادیویی یکی از بهترین روش ها برای از بین بردن انسداد هستند.
- با استفاده از کانتر نرم آن را از بدن عبور می دهد و علائم درد را مسدود م یکند ضایعات حرارتی از جمله درمان های هستند که به بررسی درد کم می کند.
- این ضایعات روش های مختلفی دارد و امروزه بسیاری از بیماریهای دردهای عصبی را درمان میکند.
- معمولاً روش دیگری برای درمان دردهای عصب سه قلو که خیلی طرفدار دارد درمان های مکمل هستند. درمان های مکمل شامل استفاده از دارو و ورزشهایی مثل یوگا مدیتیشن رایحه درمانی هستند که در کمترین زمان درمان می کند.
درمان قطعی درد عصب سه قلو
درمان قطعی درد عصب سه قلو بسته به میزان پیشرفت بیماری شامل درمان دارویی و جراحی میشود. همچنین مراجعه به کلینیکهای درد نظیر کلینیک درد دکتر نریمانی میتواند به مدیریت دردها و درمان قطعی درد عصب سه قلو کمک زیادی کند.
درمان خانگی عصب سه قلو
درمان خانگی عصب سه قلو شامل برخی اعمال میشود که بیشتر بر تمرکز اعصاب تاکید دارند. از جمله درمان های خانگی عصب سه قلو میتوان به یوگا، مدیتیشن، ورزش و تغذیه سالم اشاره کرد.
بهترین متخصص درمان دردهای عصب سه قلو
بهترین متخصص درمان عصب سه قلو پزشکان ارتوپد هستند. پزشک ارتوپد بهترین متخصص درمان عصب سه قلو است؛ زیرا دانش کافی درباره عضلات و اعصاب دارند. همچنین پزشک متخصص مغز و اعصاب نیز میتواند برای درمان دردهای عصب سه قلو را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند.
چگونه میتوانم از اعصاب سه قلو محافظت کنم؟
این تغییرات سبک زندگی میتواند سیستم عصبی را سالم نگه دارد.
- حداقل سه روز در هفته فعالیت بدنی داشته باشید؛
- یک رژیم غذایی مغذی و سالم داشته باشید و مقدار زیادی آب بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری کنید؛
- راههای سالمی برای مدیریت استرس پیدا کنید، مانند مدیتیشن یا باغبانی؛
- عادات خواب خود را بهبود بخشید و یک روتین خواب داشته باشید؛
- شرایطی مانند دیابت و فشار خون بالا را که میتوانند بر عملکرد اعصاب تاثیر بگذارند، مدیریت کنید؛
- برای اختلالات مصرف مواد یا ترک سیگار از متخصص کمک بگیرید.
سخن پایانی
عصب سه قلو پنجمین عصب جمجمهای (Cranial Nerve V) و بزرگترین عصب جمجمهای است. عملکرد اولیه آن ایجاد عصب حسی به صورت است و به سه شاخه اصلی تقسیم میشود. شاخههای مختلف شامل اعصاب چشمی (V1)، فک بالا (V2) و فک پایین (V3) هستند.
عصب چشم مسئول عصبدهی حسی صورت و جمجمه بالای شقاق کف دست و چشم و بخشهایی از حفره بینی است. عصب فک بالا نیز شاخهای حسی است و بخشهایی از حفره بینی، سینوسها، دندانهای فک بالا، کام و قسمت میانی صورت و جمجمه را در بالای دهان و زیر پیشانی عصبدهی میکند. عصب فک پایین از این نظر منحصربهفرد است که دارای فیبرهای حسی و حرکتی است. این عصب حسی مخاط باکال، دندانهای فک پایین و پوست زیر دهان را فراهم میکند. بخش حرکتی V3 تمام ماهیچههای جویدن در دهان را عصبدهی میکند. درمان دردهای عصب سه قلو شامل دارودرمانی و نیز جراحی میشود. اما در صورتی که این بیماری در مراحل اولیه قرار دارد، مراجعه به کلینیکهای درد نظیر کلینیک درد دکتر نریمانی میتواند تا حد زیادی دردها را مدیریت کرده و از بین ببرد.
دکتر نریمانی