بلوک های عصبی

بلوک های عصبی متدی است که برای کاهش دردهای مزمن و مداوم کاربرد دارد. این پروسه می تواند طی روند تهاجمی و غیر تهاجمی به انجام برسد.

روند غیر تهاجمی بدین صورت است در اطراف عصب یا عصب های خاصی دارو بی حسی تزریق می گردد.

این دارو از رسیدن سیگنال های درد به سیستم اعصاب مرکزی ممانعت می کند. بدین نحو آن ناحیه بی حس شده یا به اصطلاح احساس گزگز را در آن قسمت تجربه می کنید.

در روند جراحی بلوک های عصبی ، با دقت و احتیاط بالا برشی بر روی رشته های عصبی مد نظر ایجاد شده و مسیر حرکت پیام عصبی به سمت اعصاب مرکزی منقطع می شود. پیامد حاصل از جراحی می تواند دائمی باشد.

در هر صورت این پروسه که توسط  بهترین فوق تخصص طب دردشناسی تهران ، دکتر مهناز نریمانی ، انجام می پذیرد می تواند خود به عنوان یک درمان واحد برای تسکین درد باشد یا در کنار روندهای دیگر به انجام رسد.

بلوک عصبی روشی برای کنترل و جلوگیری از درد های مختلف است با تزریق دارو از رسیدن به حد بسیار زیادی که دردهای عصبی وجود دارد، می توان جلوگیری کرد و از اسیب های عصبی که به سیستم اعصاب وارد می شود جلوگیری به عمل می آید.

درمان بلوک های عصبی

در عوض در بخش از بدن احساس کرختی، سوزن سوزن شدن و بی حال و بی حسی می شود در بلوک های عصبی به روش جراحی به این صورت اعصاب مد نظر قرار می‌گیرند.

جلوگیری از ارسال تکانه ها به سیستم عصبی مرکزی تخریب اتفاق می ‌افتد لازم به ذکر است که این تکنیک باید به واسطه پزشکان مجرب و ماهر انجام گیرد.

معمولا برای جلوگیری از کنترل درد استفاده می‌شوند و مزیت های مختلفی دارند و روش های مهم درمان هستند پزشک و امکان دارد؛ بلوک های عصبی را برای شرایط درد های ناشی از عصب در حین  قبل و بعد از جراحی مثل :

• تعویض مفصل زانو
• درد های ناشی از سردرد
• درد ناشی از آرتریت کمردرد
• سیاتیک
• سردرد های میگرنی
• سندروم درد مزمن
• درد فانتوم
• خالی کردن درد ناشی از فتق
• دیسک های طولانی

مدت ناشی از عفونت زانو و درد های ناشی از اسپاسم در رگ ‌های خونی

سندروم تعریق بیش از حد را شامل می‌شود که می‌توان در این موارد از بلوک عصبی استفاده کرد.

از این بلوک‌ها همچنین می‌توان به عنوان یک راهکار برای تشخیص دادن منشاء درد و بیماری ها استفاده نمود در واقع با بررسی تاثیر بلوک بر درد پزشک توانایی این را دارد تا دلیل درد و نحوه درمان را تعیین نماید.

انواع بلوک های عصبی

درد در هر ناحیه از بدن خود را به یک شکل مختلف نشان می دهد. درد  های عصبی در اندام فوقانی و شبکه بازویی به شکل درد در شانه ترقوه و بازو خود را نشان می‌دهند که با ان هد اینترایکالن می گویند.

برخی از درد ها که به آن ها سوپر اکلاویکولار گفته می شود در بازو فقط خود را نشان می دهند.

درد های دیگری به نام اینفراکلاویکولار در آرنج و پایین آرنج و حس می شود.

بلوک های عصبی صورت به شکل سه قلو که در کل صورت هست و بر روی پلک و پوست سر پیشانی بلوک های فک بالا و بلوک های بینی و کام هستند قرار گرفته اند.

برخی دیگر از بلوک های عصبی در گردن و کمر هستند که به آن ها سرویکال اپیدورال و اپیدورال قفسه سینه و همچنین اپیدورال لامبر گفته می شود.

از دیگر بلوک هایی که در بدن وجود دارند بلوک های عصبی قفسه سینه و شکم هستند که به بلوک های سینه و شکم پاراورتبرال بلوک های سینه و دنده و بین دنده‌ای گفته می‌شود و برخی دیگر از این بلوک ها هستند که در پایین شکم قرار می گیرد.

بلوک های عصبی که در اندام های تحتانی قرار دارند شامل شبکه ای پوکا ستریک که در ناحیه لگنی قرار دارد و شبکه لامبر که در ران زانو زیر زانو و جلوی ساق است و همچنین بلوک های فمورال که در تمامی قسمت های جلوی ران مفاصل لگن زانو اغلب برای تعویض مفاصل استفاده می شود.

عصب سیاتیک در پشت پا مچ پا ساق پا و قسمت پایینی پا قرار دارد و شامل بلوک عصبی زیر زانو هم می شود.

از دیگر بلوک های عصبی که غیر جراحی هستند بلوک‌های اپیدورال می باشد که این دارو در خارج از نخاع برای بی حس کردن اندام های تحتانی و شکم به بیمار تزریق می گردد.

اپیدورال از رایج ترین دارو های بلوک عصبی می باشد و اغلب مواقع برای درد کردن زایمان های طبیعی از آن استفاده می شود.

بی حسی های نخاعی که به آن ها اسپاینال هم گفته می شود یک نوع داروی بی حسی در مایع اطراف نخاع از که تزریق می گردد بلوک های محیطی و به گونه‌ای است که دارو در اطراف عصب تزریق می شود تا بتواند درد را کاهش دهد.

بلوک های عصبی جراحی

بلوک سمپاتیک

بلوک سمپاتیک درد را در یک ناحیه خاص از بدن سد می کند این موارد می‌تواند برای از بین بردن درد بیش از حد در ناحیه خاصی از بدن به کار گرفته شود از بلوک های دیگر نورکتومی هست.

که عصب محیطی را که دچار آسیب شده با استفاده از جراحی می توان از بین برد این روش نه تنها در موارد که در بسیار مزمن شده است به کار گرفته می‌شود.

در واقع زمانی که این روش برای درمان موثر نیست روش دیگر ریز و تومی می باشد ریشه عصبی از ستون فقرات خارج می شود و در ادامه آن را می توان جراحی کرد.

این شرایط امکان دارد برای بیماری های عصبی عضلانی مثل دایپلژی اسپاستیک یا فلج مغزی اسپاستیک به کار گرفته شود.

برای انجام گروه های عصبی و به هیچ آمادگی خاصی دارند نیاز نیست.

فقط از مصرف داروهای ضد التهابی مثل ایبوپروفن و ناپروکسن از ۲۴ ساعت قبل از انجام و بلوک عصبی خودداری نمایید.

اگر از دارو های رقیق‌کننده مثل هپارین و وارفارین و آسپرین استفاده می نمایید حتما از قبل به پزشکان خود اطلاع دهید در حالی که بلوک عصبی برای عمل انجام می‌شود امکان دارد نیاز باشد که به دستورالعمل های قبل از عمل هم توجه داشته باشید.

پزشک متخصص و در رابطه با آن توضیحاتی را به شما گفته است این موارد می تواند به عنوان مثال به صورت ناشتا بودن به مدت ۶ تا ۱۲ ساعت قبل از عمل اجرا شود قبل از جراحی در رابطه با دستور عملیات پزشک سوالاتی بپرسید.

باید همراه در کنار شما باشد تا بتواند در پایان کار شما را به منزل همراهی کند بعد از درمان بلوک عصبی نباید تنها به خانه برگردید ممکن است دچار مشکلاتی شوید.

روش انجام بلوک عصبی

به طور کلی روش بلوک عصبی شامل موارد زیر است:

• پوست را به محل باید کاملاً تمیز باشد.
• بعد از بی حس شدن پزشک با استفاده از سوزن  سونوگرافی را در ناحیه مورد نظر وارد می کند.
• بعد از تایید قرار گرفتن صحیح سوزن در جای مورد نظر داروی بی حسی و بیهوشی تزریق می شود
• سپس به اتاق ریکاوری انتقال داده می شود تا تحت درمان و تحت نظر قرار بگیرید اگر بلوک های عصبی راهکار تشخیص مورد استفاده قرار بگیرد پزشک از شما یک سری سوالاتی می پرسد که دردتان کمتر شده است یا خیر به طور کلی این پروسه به مدت ۳۰ دقیقه زمان نیاز دارد.

چه زمانی پروسه بلوک عصبی اتخاذ می گردد ؟

عموماً هدف اصلی از انجام این فرایند ، کنترل و التیام بخشیدن درد ناشی شده می باشد. تزریق بلوک های عصبی بسیار مؤثرتر از داروهای آرامبخش درون وریدی عمل می کند.

یک دکتر متخصص درد خوب در تهران معمولاً به جهت مدیریت انواع درد که در ادامه ذکر می کنیم ، روند مذکور را در پیش می گیرند :

• درد پیش و در طول زایمان
• دردهای پیش و پس از جراحی همچون جراحی تعویض مفصل
• دردهای سرطانی
• دردهای مربوط به عارضه آرتروز
• درد نواحی تحتانی کمر یا سیاتیک
• سندروم درد منطقه ای
• درد گردن به سبب فتق دیسک
• درد کاذب پس از قطع عضو
• درد مداوم به سبب بیماری زونا
• درد ناشی از اسپاسم رگ های خونی
• تعرق بیش از حد
• سندروم رینود

علاوه بر درمان موارد فوق ، پروسه بلوک های عصبی می تواند در نقش یک روند تشخیصی نیز ظاهر شود.

بدین صورت که پزشک با بررسی چگونگی تاثیر تزریق بلوک عصبی بر روی درد ، علت و منشا درد را شناسایی نموده و برای درمان آن اقدام می کند.

اقدامات لازم پیش از فرایند بلوک عصبی

قبل از مراجعه به مرکز درمانی و بهترین فوق تخصص طب دردشناسی تهران جهت تزریق بلوک های عصبی ، مراقبت های چندان سختی را در پیش ندارید.

ممانعت غذایی وجود ندارد و شما میتوانید طبق روال معمول ، غذای خود را مصرف کنید.

در ارتباط با محدودیت دارویی باید گفت که مصرف داروهای ضد التهابی همچون ایبوپروفن یا ناپروکسن به مدت 24 ساعت پیش از موعد مقرر برای تزریق ، باید متوقف شود.

همچنین اگر داروهایی مانند آسپیرین ، هپارین یا وارفارین که باعث رقیق شدن خون می شوند را مصرف می کنید ، پزشک را از این موضوع با خبر سازید.

مراحل پروسه بلوک های عصبی

مرحله اول درمان بلوک عصبی توسط  دکتر فوق تخصص درد خوب در تهران در حقیقت مرحله تشخیصی است که ممکن است ماندگاری اثر آن 48 ساعت باشد.

در صورت جواب دادن به درمان ، برای انجام بلوک عصبی به صورت ماندگار تر روش های استفاده کردن از رادیوفرکوئنسی و نورولیز با الکل هست که به تشخیص متخصص درد انجام می شوند.

• مرحله اول – آلودگی های پوست در اطراف محل تزریق زدوده شده و پوست ضد عفونی می شود.
• مرحله دوم – بی حسی موضعی در ناحیه هدف تزریق می گردد
• مرحله سوم – به محض تاثیرگذاری دارو ، پزشک سوزن را به ناحیه هدف وارد کرده و به کمک فرایند اولتراسوند ، فلوروسکوپی یا سی تی اسکن سوزن را هدایت می کند تا در منطقه بروز درد قرار گیرد.
• مرحله چهارم- پس از ان که نقطه مد نظر پیدا شد ، پزشک دارو را در ان جا تزریق می کند.
• مرحله پنجم – پس از تزریق ، باید مدتی تحت نظر باشید ؛ به همین علت به اتاق ریکاری منتقل می شوید. چنانچه واکنش غیرطبیعی نمود پیدا نکند می توانید به منزل باز گردید.

انواع بلوک های عصبی

دردها در نقاط مختلف بدن نمود پیدا می کنند ؛ بنابراین برای بهبود بخشیدن آن ها نیز انواع مختلفی از تزریق بلوک های عصبی به انجام می رسد که در ادامه آن ها توضیح می دهیم :

بلوک عصبی اندام فوقانی ( شبکه بازویی )

• بلوک عصبی اینتراسکالن (interscalene) : شانه ، ترقوه یا انتهای فوقانی بازو
• بلوک نواحی فوق ترقوه ای supraclavicular)) : انتهای فوقانی بازو
• بلوک نواحی زیر ترقوه (infraclavicular) : آرنج و بخش های پایین تر

بلوک های عصبی صورت

• بلاک عصب سه قلو (trigeminal) : صورت
• بلاک عصب چشمی ((ophthalmic : پلک ها و کف سر
• بلاک عصب سوپرا اوربیتال (supraorbital) : پیشانی
• بلک عصب فک فوقانی (maxillary)
• بلاک عصب اسفنوپالاتین : بینی و دهان

بلوک عصبی گردن و کمر

• سرویکال ایپدورال : گردن
• اپیدورال توراسیک : نواحی فوقانی کمر و قفسه سینه
• اپیدورال کمری : نواحی تحتانی کمر و نواحی سرینی

بلوک های عصبی قفسه سینه و ناحیه شکمی

• بلاک عصب پاراورتبرال : قفسه سینه و شکم
• بلاک عصب بین دنده ای : دنده های قفسه سینه
• بلاک عصب عضله عرضی شکم : ناحیه تحتانی شکم

بلوک عصبی اندام تحتانی

• شبکه هیپوگاستریک یا ناحیه حفره لگنی
• شبکه کمری : ران ، زانو و وریدهای صافن در زیر زانو
• عصب فمورال
• عصب سیاتیک

مزایای پروسه بلوک های عصبی

فرایند بلوک های عصبی در کنترل و بهبود بخشیدن بسیاری از دردهای مزمن ، کنترل دردها پس از جراحی ، دردهای حاد و تشدید یافته یا حتی دردهای کوتاه مدت ، کاربرد پذیری بالایی دارد.

همچنین تاثیر گذاری این پروسه فورا نمود پیدا می کند. پروسه مذکور با کاهش دادن سطح درد ، کیفیت زندگی بیمار را ارتقا بخشیده و محدوده فعالیت های او را گسترش می دهد.

بدین معنا که پیش از انجام بلاک عصبی ، فرد به سبب درد از پرداختن به یک سری امور روزانه باز می ماند یا از انجام تمرینات ورزشی صرف نظر می کرد. اما پس از بهبود درد ، انجام این فعالیت ها برای او بسیار آسان تر می شود.

بلوک های عصبی برای چه کسانی انجام نمی پذیرد ؟

بهترین متخصص درد تهران در جلسه معاینه اگر موارد زیر را در فرد مشاهده کند ، انجام روند بلوک های عصبی را برای او توصیه نمی کند :

1. چنانچه در محل مورد نظر برای تزریق ، عفونتی وجود داشته باشد.
2. اگر که ایشان به ناهنجاری های خونی مبتلا باشد
3. در ناحیه هدف ، مشکل عصبی داشته باشد